Uit een onderzoek van TNO in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat blijkt dat er 16,8 miljard kubieke meter meer aardgas in de kleine velden op zee aanwezig is dan eerst gedacht. In een tijd waar de waarde van Nederlands aardgas voor leveringszekerheid en onafhankelijkheid van buitenlands gas steeds duidelijker wordt, is dat goed nieuws voor Nederland. Er dreigt een gastekort in Europa, maar er is een oplossing: meer productie uit onze eigen velden. . Wij hebben René Peters (Director Gas Technology, TNO) gevraagd om hier meer inzicht in te geven – waarom is er meer gas dan dat we eerst dachten, en wat betekent dat voor Nederland op korte, middellange en lange termijn?
Hoe kan het dat er meer gas is dan eerst gedacht?
“Daarvoor zijn twee redenen. Als eerste hebben gasproducenten bestaande reserves gerevalueerd waaruit ze zien dat het economisch interessant is om bij een aantal velden meer en langer te blijven produceren” aldus Peters. ““Niet alleen omdat de gasprijzen nu hoog zijn, rond 2 euro per kuub, maar ook omdat de balans tussen opbrengsten en kosten van productie meer in evenwicht zijn en er langer doorgeproduceeerd kan worden". Over de afgelopen jaren hebben operators kosten gereduceerd door bijvoorbeeld over te gaan naar vereenvoudigde en onbemande productieplatformen. “Ten tweede is de boorintensiteit toegenomen – waar er in 2021 slechts twee boringen plaats hebben gevonden, zijn er in de eerste zes maanden van 2022 al zes boringen gedaan. Bij twee van die boringen dit jaar is er ook aardgas gevonden.”
Hoe zorgen we dat de gaswinning uit de Noordzee stabiel blijft?
“Als je naar de Nederlandse gasproductie kijkt, zitten we in een dalend profiel. Vorig jaar is er zo'n tien procent minder geproduceerd dan het jaar daarvoor. Met een toename van gasproductie kan je de daling verminderen of stabiliseren zodat het niet verder gaat dalen of wellicht nog licht stijgen. De nieuwe velden die in ontwikkeling zijn genomen zullen blijven produceren ook als de prijs straks wat zou inzakken, omdat de productie niet heel snel reageert op prijs. Daar gaat wat tijd overheen” zegt René Peters. De steun die de overheid nu uitspreekt voor Nederlandse gasproductie op de Noordzee speelt daar ook een rol in. “De vraag is natuurlijk of dat structureel zal zijn, of dat over een tijdje weer verandert”.
De gasprijzen zijn nu extreem hoog, zullen ze de komende jaren zo blijven?
Daar is niet eenvoudig ja of nee op te antwoorden, omdat er meerdere factoren van belang zijn. Er wordt vaak gedacht dat LNG hét enige alternatief voor Russisch gas is, maar dat is niet zo. “Rusland zal over een lange periode als leverancier steeds minder een rol hebben, als onbetrouwbare leverancier, ook als de oorlog voorbij is en dus moet gas van elders komen”. LNG (liquified natural gas, een vloeibaar gemaakt gas) wordt daarom vaker benoemd als onderdeel van de oplossing. “Alleen zitten we al aan de maximale productie en transportcapaciteit van LNG. De bouw van een nieuwe LNG fabriek kost ook zo’n vier tot vijf jaar” zegt Peters. Hoe groot de vraag naar LNG is, zien we in Groningen. Daar is de laatste capaciteit van 1 miljard kuub gas in de Eemshaven, een drijvende terminal, een aantal dagen geleden verkocht voordat de terminal überhaupt bestaat. “We kunnen dus verwachten dat we de komende vier tot vijf jaar in een markt zitten waar de prijzen misschien iets lager zijn dan nu, maar alsnog hoog zijn”, stelt Peters.
Op welke termijn helpen deze gasvoorraden ons met de leveringszekerheid en onafhankelijkheid van buitenlands gas?
“Daar zijn drie categorieën in”, zegt Peters. “Uit de bestaande kleine velden op land, waar je het snelste kan uitbreiden of versnellen door vergunningen of technische aanpassingen toe te passen, kan er binnen één of twee jaar meer gas worden geproduceerd. Peters kijkt naar de Noordzee als we het over de middellange en lange termijn hebben: “Binnen een termijn van twee tot vier jaar kunnen reeds gevonden gasvelden op de Noordzee ontwikkeld worden en aangesloten worden op de bestaande gasinfrastructuur. Tot slot heb je de velden die nog ontdekt moeten worden, waar het aangetoond moet zijn dat er genoeg gasvoorraden in zitten dat het economisch rendabel is om ze in productie te nemen, en dan zit je aan een periode van vijf tot zeven jaar te denken”.
Op 15 juli heeft Staatssecretaris Mijnbouw bij de Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, Hans Vijlbrief, een brief gestuurd aan de Kamer over een versnellingsplan voor gaswinning op de Noordzee. Een versnelling die veilig en verantwoord plaatsvindt voor mens, natuur en milieu. Daarnaast volgt er een contourennota voor gaswinning uit de kleine velden op land en een transitieplan voor de gassector voor de lange termijn. Positieve ontwikkelingen, want hoe voorspelbaarder en duidelijker de overheid is, des te beter het is voor onze energievoorziening de komende jaren. Element NL is over al deze onderwerpen in gesprek met de staatssecretaris.