Onlangs werden twee nieuwe, geassocieerde leden toegevoegd aan Element NL: NOGAT en NGT (Noordgastransport). Deze twee bedrijven zijn als eigenaar van twee van de belangrijkste gaspijpleidingen net iets anders dan de reguliere leden, maar zeker niet minder belangrijk in de gassector. We spraken de directeur van NOGAT, Hans Janssen, en de managing director van NGT, Ron Hagen, over deze toetreding, de dagelijkse praktijk van het gastransport en de energietransitie.
Ruime ervaring in de gassector
Zowel Hans Janssen als Ron Hagen lopen al tientallen jaren rond in de olie- en gassector. Zo begon Hans ruim 35 jaar geleden na zijn opleiding in deze industrie en was hij onder andere werkzaam bij Shell, NAM en GDF Suez alvorens hij in 2010 directeur werd van NOGAT BV. Ron zette zijn eerste stappen in de sector begin jaren ‘90 na zijn studie aan de TU Delft. Ook hij werkte bij Shell en NAM; later voor Oranje Nassau Energie en Neptune Energy. In 2020 werd hij managing director bij Noordgastransport (NGT). Gezien de connecties van beide pijpleidingen met Element NL-lid Neptune Energy, werken beide heren vanuit het Neptune kantoor in Den Haag.
 en Hans Janssen (NOGAT).png)
Pijpleidingen voorbeeld van unieke samenwerking
Nederland is de grootste gasproducent van de EU. Samen met Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk zijn we de belangrijkste producent op de Noordzee. De pijpleidinginfrastructuur is niet overal hetzelfde georganiseerd, zo geeft Hans aan. “De mate van samenwerking hier met operators en de efficiëntie van het gebruik van onze pijpleidingen is bijzonder te noemen, misschien wel uniek. Zo zien we in het Verenigd Koninkrijk tien keer zo veel pijpleidingen, terwijl zij minder produceren. Dat is iets waar we trots op mogen zijn.”
NOGAT en NGT zijn cruciaal in de aardgasvoorziening en daarmee in de leveringszekerheid van Nederland, maar ook de rest van Europa. Zo heeft de NOGAT-lijn een verbinding met het Deense en Duitse gasnetwerk. “Als eigenaar en exploitant van deze pijpleidingen verkopen wij feitelijk transportcapaciteit voor alle offshore producenten,” aldus Ron. “Als NGT voegen we daar ook gasbehandeling aan toe op onze locatie in Uithuizen.”
Kenmerken en historie
De NOGAT-pijpleiding werd in 1992 in gebruik genomen en heeft een lengte van 264 kilometer. De pijpleiding verbindt het F3-FB platform (van Neptune Energy) met het vasteland in Den Helder. De diameter is in het eerste deel 24 inch (tot platform L2-LA), daarna 36 inch. De maximale capaciteit is 32 miljoen Nm3 per dag en jaarlijks wordt er zo’n 3 bcm aardgas vervoerd.
Onderhoud van de pijpleiding wordt verzorgd door Neptune Energy, die ook deels eigenaar is. Andere aandeelhouders zijn EBN, PGGM en Spirit Energy. De NOGAT-transportleiding vervoerd hiermee zo’n eenderde van het in Nederland geproduceerde offshore aardgas en is daarmee een essentieel onderdeel van het energiesysteem.
De NGT-pijpleiding bestaat sinds 1973 en werd destijds aangelegd door het Amerikaanse Placid Oil, nadat zij het aardgasveld ontdekten in blok L10 van de Noordzee. Met een totale lengte van zo’n 500 kilometer, komt de leiding in Uithuizen aan land, waar zich een gasbehandelingsinstallatie bevindt, bemand door een 40-tal medewerkers van NGT. De dagelijkse gastransportcapaciteit is circa 42 miljoen Nm3.
Tussen L10 (operator Neptune Energy) en Uithuizen heeft de 178 kilometer lange transportleiding een diameter van 36 inch. Vier andere NGT-pijpleidingen sluiten aan op de hoofdpijpleiding; van de blokken K6/K9, K12-B, L8G/L11, en G17. In 1999 werd 140 kilometer 36 inch pijpleiding toegevoegd waarmee blok D15 werd verbonden met het platform L10.
Aandeelhouders zijn Pension Denmark, Aberdeen Standard Investments, Neptune Energy, Tenaz Energy Corp, en XTO Energy Inc.. De NGT-pijpleiding transporteert geproduceerd gas van operators TotalEnergies, ONE-Dyas, Wintershall en Neptune Energy.
NGT komt in Groningen aan land
Kijkend naar de ligging van de NGT-pijpleiding is te zien dat het oorspronkelijke plan was om in Den Helder aan land te komen, maar de Nederlandse overheid had op dat moment weinig interesse om het aardgas aan land te brengen. De Amerikanen vonden wel gehoor bij de Duitse overheid en de pijpleiding ging vervolgens die kant. Op het laatste moment werd toch voor Nederland gekozen en deze knik is ook te zien. Uiteindelijk werd in Uithuizen, in het noordoosten van Groningen, de aansluiting met land gemaakt.
De eerste eigenaren zijn een verhaal op zich; Placid Oil is van de Amerikaanse familie Hunt, met als hoofd van de familie H.L. Hunt. Naar het schijnt was hij de inspiratie voor het personage J.R. Ewing in de televisieserie Dallas.
Toetreding tot Element NL
Hans Janssen en Ron Hagen zijn enthousiast over hun toetreding tot Element NL. Hans: “De ontwikkelingen in de energietransitie en de positie van Element NL daarin laten zien dat er een belangrijke rol weggelegd is voor de gasinfrastructuur op de Noordzee. Dat maakt dit ook een goed moment om tot de vereniging toe te treden.”
“We werken natuurlijk al intensief samen met meerdere leden en zijn onlosmakelijk verbonden met de gasproductie op de Noordzee,” aldus Ron. “Er komen belangrijke tijden aan waarin beleid en besluiten gemaakt worden over de energievoorziening en NGT sluit zich daarom graag aan bij de vereniging om daarin als sector gezamenlijk op te trekken.”
Plek in de energietransitie
Op de vraag welke thema’s op dit moment het meest in de gaten gehouden worden door de nieuwe, geassocieerde leden, worden er drie uitgelicht. “Naast veiligheid op de Noordzee, is systeemintegratie natuurlijk voor ons belangrijk,” aldus Hans. “Samenwerking van de verschillende partijen op de Noordzee kan slim en efficiënt plaatsvinden. Onze pijpleidingen zijn door het zorgvuldige gebruik en onderhoud in uitstekende staat. Deze kunnen nog jaren mee, niet alleen om geproduceerd gas naar land te brengen, maar ook bijvoorbeeld voor het transport voor opslag van CO2 en vervoer van waterstof.”
Ook Ron ziet de herbestemming als een belangrijk speerpunt en kijkt dan met name naar waterstof. “Zowel NGT als NOGAT zijn onlangs gecertificeerd voor het transport van 100% waterstof. Daar zijn we erg blij mee en dat biedt kansen. De pijpleidingen kunnen hierdoor puur aardgas, puur waterstof, maar ook een mix van beide transporteren.” Momenteel lopen er allerlei plannen, onderzoeken en adviestrajecten bij de Nederlandse overheid rondom de energievoorziening van de toekomst. Ron: “Begin 2024 komt er een belangrijk advies uit: het EIPN (Energie Infrastructuur Plan Noordzee) en we hopen daar een rol in te mogen spelen.”
“Die certificering is goed nieuws voor NOGAT, NGT, en nog belangrijker: voor de Nederlandse én Noordwest Europese energietransitie. Zo kunnen we sneller de omslag naar groene waterstof maken op de Noordzee, omdat de leidingen en aanlandingen er al liggen. Dat maakt ook dat het een veel lagere impact op het milieu, natuur en ecologie heeft.”
NOGAT en NGT zijn twee geassocieerde leden van Element NL, zie ook onze andere leden.