Eerder dit jaar ondertekende Element NL de Antwerp Declaration, een initiatief van grote Europese bedrijven en brancheorganisaties, die het voorstel presenteerden aan o.a. Ursula van der Leyen. De kern van de Antwerp Declaration was een Industrial Deal die opriep tot een versterkte concurrentiepositie van Europa door duidelijk, voorspelbaar en betrouwbaar beleid. Afgelopen week werd Ursula von der Leyen herkozen als voorzitter van de Europese Commissie door de leden van het Europees Parlement. Element NL signaleert dat de inhoud van haar speech voorafgaand aan de stemmingen veel aanknopingspunten heeft met de Antwerp Declaration en ondersteunt dit. De prioriteiten voor de nieuwe commissie bestaan namelijk uit een ‘Clean Industrial Deal’ en een ‘European Competitiveness Fund’. Deze moeten helpen om de Europese klimaatdoelen te halen én het concurrentievermogen van de Europese industrie te vergroten.
Koolstofarme Industrie
Om de Europese markten te stimuleren voor de ontwikkeling, productie en verspreiding van technologieën stelt Von der Leyen voor de Europese industrie koolstofvrij te maken. Dit zal worden ondersteund door een nieuwe Clean Industrial Deal, die investeringen in infrastructuur en industrie in goede banen leidt, met name voor energie-intensieve sectoren. Een Industrial Decarbonisation Accelerator Act maakt hier deel van uit en is belangrijk om de overgang naar een koolstofarme industrie te versnellen.
Hiervoor worden de investeringen in de infrastructuur en technologieën opgeschaald. Niet alleen hernieuwbare energie, maar ook innovaties, opslagcapaciteit en transportinfrastructuur voor afgevangen CO2 zijn hier onderdeel van. Daarnaast wordt er een sterke nadruk gelegd op energie-efficiëntiemaatregelen en de digitalisering van het energiesysteem. Een specifiek voorstel is de uitrol van een waterstofnetwerk, dat een belangrijke rol kan spelen in de toekomstige energievoorziening.
Competitiveness Fund
Naast de Industrial Decarbonisation Accelerator Act maakt het Competitiveness Fund ook onderdeel uit van de Clean Industrial Deal. Dit is een budget uit de Europese Commissie dat beschikbaar gesteld wordt om de doelen uit de Industrial Deal te bereiken. De volgende punten maken hier onderdeel van uit.
1. Investeringen in Innovatie
Het fonds zal financiële steun bieden aan bedrijven die investeren in strategische technologieën, zoals hernieuwbare energiebronnen en efficiënte energieoplossingen. Dit zal niet alleen de uitstoot van broeikasgassen verminderen, maar ook nieuwe economische kansen creëren. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de IPECI's (Important Projects of Common Interest). Deze ambitieuze gemeenschappelijke projecten worden gefinancierd door landen uit de EU, zoals in het verleden is gedaan voor de ontwikkeling van batterijen, waterstof en micro-elektronica. Aan het begin van 2025 wordt een nieuwe lijst van IPCEI's samengesteld. Ook hier is het volgens Von der Leyen van belang dat de investeringen zonder problemen kunnen verlopen.
2. Ondersteuning van Energie-intensieve Industrieën
Energie-intensieve industrieën, zoals de staal- en cementindustrie, staan voor de uitdaging om hun productieprocessen koolstofarm te maken. Het European Competitiveness Fund zal helpen deze industrieën te ondersteunen bij het implementeren van innovatieve technologieën die de energie-efficiëntie verbeteren en de uitstoot verminderen.
3. Verbetering van de Energie-infrastructuur
Investeringen in de energie-infrastructuur zijn cruciaal om de integratie van hernieuwbare energiebronnen te verbeteren en de betrouwbaarheid van de energienetwerken te waarborgen. Het fonds zal bijdragen aan de ontwikkeling van slimme netwerken en energieopslagoplossingen, die essentieel zijn voor een stabiele en duurzame energievoorziening.
De rol van de Nederlands Aardgassector
Element NL ondersteunt deze voorstellen van Von der Leyen van harte voor een zorgvuldige en snelle energietransitie. De intenties van Von der Leyen laten zien dat de Europese industrie een cruciale rol speelt in de energietransitie terwijl Europa weerbaarder en autonomer opereert.
De Nederlandse olie- en gassector kan hieraan bijdragen door het bieden van leveringszekerheid, betaalbaarheid en veiligheid van energie met een lage klimaatimpact. De genoemde maatregelen door Von der Leyen zorgen namelijk voor een stabieler investeringsklimaat. Dit brengt rust in de markt en daardoor minder volatiliteit. Dit kan een gunstig prijseffect hebben, met als gevolg stabiele prijzen voor de consument. Nederlands aardgas biedt daarnaast tot de productiestop voor een net-zero in 2050 een 30% lagere CO2 uitstoot bij productie dan bij geïmporteerd gas. Dit is gunstiger voor het klimaat.
Bij een duidelijk plan voor het terugbrengen van het gebruik van fossiele brandstoffen naar net-zero in 2050 kan de Nederlandse aardgassector de gasbehoefte daarop goed afstemmen en zijn we minder overgeleverd aan het buitenland, bij bijvoorbeeld een crisis zoals de oorlog in Oekraïne. Dit zorgt voor autonomie in Nederland en draagt bij aan de autonomie van Europa.
De leden van Element NL zijn bovendien actief betrokken bij diverse CCS-projecten en waterstofpilots. Deze dragen niet alleen bij aan een koolstofarme van energie en industrie, maar ook aan de ontwikkeling van het pijpleidingensysteem voor waterstof en het klaarstomen van de markt. Element NL ziet uit naar de uitwerking van de voorstellen van Von der Leyen.
Foto: CC-BY-4.0: © European Union 2023– Bron: EP