Gasproducent ONE-Dyas is volop bezig met project N05-A, ook wel bekend als het GEMS-project. Een Nederlands project in de Noordzee, waarbij alles erop gericht is om nog voor de winter van 2024 dit aardgas te produceren voor de Nederlandse huishoudens. Het project kent tevens een primeur. Nog niet eerder draaide een offshore platform in Nederland volledig op offshore groene stroom. Hiermee is het een schoolvoorbeeld voor de energietransitie, door het aardgas dat we nog enkele decennia nodig hebben te produceren met de laagste emissies ter wereld. Chris de Ruyter van Steveninck, CEO van ONE-Dyas wil graag met zijn bedrijf het verschil maken: “We geloven in de energietransitie en investeren daarom in innovatie”.
ONE-Dyas historisch gezien vooruitstrevend
De Ruyter van Steveninck ziet in de geschiedenis van het bedrijf een duidelijke rode lijn: “Kijkend naar de historie van ONE-Dyas valt op dat het altijd in staat is geweest om op het juiste moment vooruitstrevend te zijn in de energiesector. In de hoogtijdagen van de steenkoolwinning in Nederland eind negentiende eeuw ontstonden Oranje-Nassau Mijnen en de Steenkolen Handels Vereeniging (SHV). Toen in de jaren ’60 olie en gas op grote schaal ontdekt werd, richtten beide bedrijven zich daarop met dochterondernemingen Oranje-Nassau Energie (ONE) en Dyas.” Het huidige bedrijf is het resultaat van een fusie uit 2019 van Oranje- Nassau Energie, afgekort ONE, en Dyas, nadat beide olie- en gasbedrijven al bijna dertig jaar samenwerkten.
"Kijkend naar de historie van ONE-Dyas valt op dat het altijd in staat is geweest om op het juiste moment vooruitstrevend te zijn in de energiesector."
In de huidige energietransitie is ONE-Dyas wederom vooruitstrevend, ditmaal met het eerste offshore platform dat draait op offshore windenergie en zelfs groene waterstof kan gaan produceren. Het bedrijf heeft een portefeuille van meerdere platforms in de Noordzee. De Ruyter van Steveninck: “In die portefeuille is de volwassenheid van de gasproductie in de Noordzee ook terug te zien.” In het recente verleden nam het bedrijf een Brits gaswinningsplatform over om deze op een efficiëntere manier te laten opereren. Andere innovaties zijn een platform dat vanaf de Tweede Maasvlakte offshore aardgas produceert en het bouwen van een satellietplatform op de Noordzee dat voorzien wordt van hernieuwbare energie. Aan die lijst wordt binnenkort dus het GEMS-project toegevoegd.
.jpg)
GEMS project is een groot ‘klein veld’
Het project is genaamd GEMS, Gateway to the Ems, vanwege de locatie N05-A en omliggende gasvelden in de Noordzee, ten noorden van de monding van de Eems. Hansa Hydrocarbons en EBN zijn partners in dit project. De stroom voor platform N05-A, voor het boren naar en behandelen van het aardgas, komt van het nabijgelegen Duitse offshore windpark Riffgat.
De inschatting is dat het N05-A-veld, samen met omringende GEMS-velden, ongeveer 50 miljard m3 aardgas kunnen gaan opleveren over de komende 20 jaar. Van de zogeheten kleine velden, een relatieve benaming vanwege het gigantische Groningen-veld, heeft deze groep velden een grote potentie. De piekproductie wordt verwacht begin jaren ’30 en zal zo’n 6 à 7 miljard m3 per jaar zijn. Dat is mogelijk gelijk aan zo’n kwart van het totale Nederlandse aardgasverbruik tegen die tijd. Gezien een deel van de velden op Duits grondgebied ligt, zal ook een deel van het geproduceerde aardgas naar Duitsland gaan. Voor het transport is slechts een korte, nieuwe zijtak nodig om aan te sluiten op het bestaande offshore NGT-gaspijpleidingnetwerk.
Lokaal aardgas produceren is verantwoordelijkheid nemen
De Ruyter van Steveninck gelooft sterk in het lokaal verantwoordelijkheid nemen tijdens de energietransitie. "De vraag naar aardgas lossen we niet snel op. De komende twee decennia hebben we het gewoonweg nog nodig. Als we stoppen met lokale productie, importeren we nog meer en geven we ons geld aan bijvoorbeeld Qatar. Terwijl we in Nederland, onder de strengst mogelijke wet- en regelgeving, niet alleen aardgas produceren met de laagst mogelijke emissies, maar de Nederlandse overheid via belastingen en deelneming van staatsgasbedrijf Energie Beheer Nederland ook geld verdienen voor energietransitie."
Met het versnellingsplan wil de overheid sneller de kleine velden helpen ontwikkelen. “Hieruit blijkt dat de overheid inziet dat lokale winning voor minder uitstoot zorgt,” aldus De Ruyter van Steveninck. “We moeten af van het frame dat we morgen van het gas of kunnen en dat betekent dat de politiek soms ook niet-populaire beslissingen moet nemen. Impact op de omgeving heeft elk energieproject. De vraag is vervolgens: wat is het effect, past het binnen de strenge wet- en regelgeving en draagt het bij aan het algemeen belang? Als je het hier doet, neem je tenminste zelf de verantwoordelijkheid, weet je dat het veilig en verantwoord gebeurt en profiteren we als Nederland ook maximaal van de opbrengsten.”
Als we stoppen met lokale productie, importeren we nog meer en geven we ons geld aan bijvoorbeeld Qatar. Terwijl we in Nederland, onder de strengst mogelijke wet- en regelgeving, niet alleen aardgas produceren met de laagst mogelijke emissies, maar de Nederlandse overheid via belastingen en deelneming van staatsgasbedrijf Energie Beheer Nederland ook geld verdienen voor energietransitie.
Meest uitgebreide milieurapportage ooit
De strenge wet- en regelgeving hebben ervoor gezorgd dat bij de aanvraag voor dit project de meest uitgebreide milieueffectrapportage ooit is ingediend door ONE-Dyas. Dit zorgvuldige traject heeft positieve adviezen van o.a. TNO, SodM en de Commissie voor milieueffectrapportage opgeleverd. Mede op basis daarvan heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat op 1 juni 2022 de vergunning voor dit gasontwikkelingsproject afgegeven. Op dit moment is het wachten op een uitspraak van de rechtbank als gevolg van het wegvallen van de bouwvrijstelling. De Ruyter van Steveninck vertelt hoe ONE-Dyas in het voortraject al sinds 2018 uitgebreid naar de betrokkenen heeft geluisterd. “Voor het ontwerp zijn we actief in gesprek gegaan met onder andere ngo’s en overheden. Daar is bijvoorbeeld uit voortgekomen dat het platform lager is geworden om minder zichtbaar te zijn vanuit de kust. En de plaatsing is zorgvuldig afgestemd om de bodem zo min mogelijk te verstoren.”
De Nederlandse economie en industrie profiteren
De uiteindelijke, lokale productie is niet de enige manier waarop de Nederlandse economie profiteert. Ook tijdens de bouw en installatie van het platform zijn Nederlandse bedrijven actief. Zo wordt momenteel op een werf in Schiedam de laatste hand gelegd aan het platform, en zijn Nederlandse bedrijven verantwoordelijk voor de aanleg van de kabel en pijpleiding. “Doordat er veel gemaakt wordt in Nederland, heeft het positieve zij-effecten voor de economie, werkgelegenheid en industrie,” aldus De Ruyter van Steveninck.
“Het is lastig kwantificeerbaar wat precies de bijdrage is aan de economie, maar feit is wel dat we nu al zo’n 300 miljoen euro hebben geïnvesteerd. Bovendien gaat het ook om de manier van denken. Voor de energietransitie zullen er enorme hoeveelheden aan infrastructuur moeten worden gebouwd in werven zoals de HSM-werf waar ons platform nu wordt gebouwd. Heel veel bedrijven hebben hun deuren moeten sluiten. Binnenhouden van werkgelegenheid en kennis en kunde tijdens de complexe fase van transitie, daarvoor is zo’n project essentieel.”
Voor de volgende winter aardgas uit N05-A
ONE-Dyas is druk bezig om zo snel mogelijk van start te kunnen gaan. “We streven naar productie voor de winter van 2024,“ zegt de Ruyter van Steveninck. “Het is ambitieus en niet zonder uitdagingen, maar het onderstel (“jacket”) van het platform is af. Deze poten staan klaar buiten op de werf en zijn geschilderd. Nu wordt binnenin het platform het leidingwerk aangelegd. De installatie en eerste boringen staan gepland voor deze zomer en ook de andere werkzaamheden op de Noordzee kunnen direct beginnen na een positieve uitspraak van de rechtbank. Al onze leveranciers staan opgelijnd om zo’n complexe installatie in een periode van 3-4 maanden uit te voeren. Als dat allemaal volgens planning gaat, is de opstart van gasproductie gepland voor december 2024.”
"Hiermee leren we over allerlei aspecten van groene waterstof produceren. Dat betekent een investering van onze kant, die we doen omdat we ook hiermee concreet kunnen bijdragen aan de energietransitie."
Innovatie en de fossiele sector zijn voor sommigen misschien niet een logische match, maar ONE-Dyas laat zien hoe een aardgasproducent een waardevol kan bijdragen aan de overgang naar het energiesysteem van de toekomst. Het GEMS-project is de eerste connectie tussen offshore wind en gas in de praktijk. Daarmee draagt ONE-Dyas vandaag en morgen bij aan het betaalbaar houden van energie en het zo duurzaam mogelijk te produceren. En het bedrijf kijkt alweer vooruit naar overmorgen, door op het platform te werken aan een pilot voor groene waterstof. De Ruyter van Steveninck: “Hiermee leren we over allerlei aspecten van groene waterstof produceren. Dat betekent een investering van onze kant, die we doen omdat we ook hiermee concreet kunnen bijdragen aan de energietransitie.”