De upstream-emissies van aardgas uit de VS (zoals LNG), liggen zesmaal hoger dan die van aardgas uit Nederland. Het gasverbruik van 40 miljard kubieke meter per jaar ligt ruim boven de nationale gaswinning van 15 miljard kuub. En waar staat CC(U)S eigenlijk voor? De feitjes waarmee de In-House dag voor de Energietalenten werd geopend, zorgden bij sommige deelnemers voor verwonderde blikken.
De Energietalenten is een groep studenten van verschillende (technische) universiteiten in Nederland, die binnen hun expertise een rol willen vervullen in de energietransitie. In totaal 18 Energietalenten kwamen vorige week bij Element NL op bezoek. Het thema van de middag was CCS, oftewel Carbon Capture and Storage, en werd gevuld met sprekers, een zogeheten Unpanel-sessie en afsluitend een borrel. Op het programma kregen we van zowel sprekers als de studenten enthousiaste reacties. Door de middag kregen de Energietalenten een andere kijk op de rol van de olie- en gassector in de energietransitie.
Rene van der Meer van operator Neptune Energy trapte als spreker af en vertelde over Neptunes CCS-activiteiten op de Noordzee. “Wij zijn als Neptune nadrukkelijk bezig met de toekomst. We richten ons op emissiereductie, groene waterstof en CCS. Zo hebben we als eerste onderzocht om stroom af te nemen bij de windmolens op zee. Ook onderzoeken we de mogelijkheden om offshore windenergie direct om te zetten in waterstof binnen het project PosHYdon.” CCS is wat Van der Meer een oplossing noemt op weg naar netto nul uitstoot, door direct CO2 af te vangen zodat dit schadelijke broeikasgas niet in de atmosfeer komt. “Daarom werken wij aan een geïntegreerd CCS-systeem in het L10-veld dat we kunnen aanbieden bij de grote CO2-emitters.”
Tekst gaat verder onder de video
‘CCS nodig in gevecht tegen klimaatverandering’
Dat CCS nodig is om de klimaatdoelen te halen, beaamt ook Ariane Giraneza. Zij werkt voor ngo Bellona Europa en houdt zich bezig met het industriegebied Nederland – België – Noordrijn-Westfalen. "De European Climate Foundation (dat het werk van Bellona rond industriële decarbonisatie financiert red.) heeft gezegd dat als we deze industriële regio niet kunnen decarboniseren, de Europese klimaatdoelen überhaupt niet gehaald worden", aldus Giraneza over haar aandachtsgebied. Bellona staat als ngo achter het ontwikkelen van CCS en ziet het, zoals ook werd gesteld in het laatste IPCC-rapport en het IBO Klimaat, als een sleutel in het behalen van de klimaatdoelen voor 2030.
Giraneza: “CCS is gewoon nodig in het gevecht tegen klimaatverandering. De bedoeling moet altijd zijn dat we zoveel mogelijk hernieuwbare energie produceren, maar als er straks nog steeds bepaalde CO2-uitstoters zijn, dan zou je daar met CCS een oplossing kunnen bieden. We zijn daar heel realistisch in. Heel veel banen en technologische kennis verliezen aan het buitenland zien we niet als duurzaam. Europa heeft namelijk de ruimte, het geld en de mogelijkheden om deze technologieën verder te ontwikkelen en dus te verduurzamen.”
Experts stellen de vragen tijdens Unpanel
De Unpanel-sessie draaide de rollen om. In plaats van vragen te stellen aan de experts, stelden de experts vragen aan de in drie groepjes verdeelde Energietalenten. Het panel legde drie casussen voor: hoe kunnen lekkages bij CO2-opslag het beste worden gemonitord, wat zijn de beste manieren om negatieve emissies te realiseren en wie moet verantwoordelijkheid dragen rond de veiligheid van CCS.
In een krap kwartier moesten de studenten met hun beste ideeën komen. Voorstellen werden enthousiast bediscussieerd en onderworpen aan multicriteria-analyses, waarna iedere groep een korte presentatie gaf. Daar kwamen verschillende creatieve plannen naar voren; van lekkage-inspectie via satellieten tot een vergelijk tussen reforestation, CCS en direct air capture. Een plan over publiek-private samenwerkingen rond CCS via een tendersysteem sprong in het oog van Ariane Giraneza van Bellona: “Dit neem ik mee in de gesprekken die nog gaan volgen over CCS in Oost-Europa.”
De deelnemers van Element NL waren zeer onder de indruk van de kennis, creativiteit en het enthousiasme van de Energietalenten. In de toekomst leveren we desgevraagd zeker weer een bijdrage aan dit programma.
